Türkiye'de Kır Yerleşmeleri ve Özellikleri
🏡 Kır Yerleşmeleri ve Özellikleri — Detaylı Konu Anlatımı
KPSS Coğrafya kapsamında yerleşme coğrafyası, kırsal alanların yapısını ve bu yerleşmelerin özelliklerini anlamak için önemlidir. Türkiye'de kır yerleşmeleri, coğrafi özelliklere, ekonomik faaliyetlere ve geleneklere göre çeşitlenir.
📊 Kır Yerleşmelerinin Nüfusuna Göre Sınıflandırılması
🔹 Belde:
Nüfusu 2.000 - 10.000 arasında olan yerleşmelerdir. Belde yönetimi genellikle belediye şeklindedir.
🔹 Köy:
Nüfusu 2.000'den az olan yerleşmelerdir. Türkiye'de kırsal yaşamın en temel birimidir. Genellikle tarım ve hayvancılıkla geçim sağlanır.
📌 Köyaltı Yerleşmeleri
Köylerden daha küçük, birkaç evden oluşan ve köye bağlı yerleşmelerdir. Genellikle kırsal ekonomiye dayalı olarak şekillenirler.
🔥 Köyaltı Yerleşmelerinin Türleri:
- Devamlı Köyaltı Yerleşmeleri: Yıl boyunca yerleşim devam eder.
- Geçici Köyaltı Yerleşmeleri: Mevsimlik olarak yerleşilen yerlerdir.
🏡 Devamlı Köyaltı Yerleşmeleri:
| Yerleşme Türü | Açıklama | Yaygın Olduğu Bölgeler | 
|---|---|---|
| Mahalle | Belirli bir yerleşim birimine bağlıdır. | Akdeniz, Marmara, Orta Karadeniz, Batı Anadolu | 
| Çiftlik | Tarım ve hayvancılıkla geçim sağlanır. | İç Anadolu, Ege, Marmara | 
| Mezra | Tarım ve hayvancılık için kullanılan küçük yerleşmelerdir. | Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Doğu Anadolu | 
| Divan | Birkaç köyün ortaklaşa kullandığı yerlerdir. | Bolu, Samsun | 
🏕️ Geçici Köyaltı Yerleşmeleri:
| Yerleşme Türü | Açıklama | Yaygın Olduğu Bölgeler | 
|---|---|---|
| Yayla | Hayvancılık amacıyla yazın kullanılan yerlerdir. | Akdeniz, Karadeniz | 
| Kom | Hayvancılık yapılan mevsimlik yerlerdir. | Doğu Anadolu | 
| Oba | Göçebe hayvancılık yapanlar için kullanılır. | Akdeniz Bölgesi | 
| Ağıl | Hayvan barınağı olarak kullanılır. | Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Doğu Anadolu | 
| Dam | Tarımsal üretim yapılan küçük birimlerdir. | Ege | 
| Dalyan | Balıkçılıkla ilgili yerleşmelerdir. | Ege ve Akdeniz kıyıları | 
🔹 Kır Yerleşmelerinin Özellikleri:
- Tarım ve hayvancılık ekonomisinin ağırlıkta olması.
- Sosyal ve ekonomik hizmetlerin sınırlı olması.
- Akrabalık ilişkilerinin güçlü olması.
- Kültürel yapının geleneksel özellikler göstermesi.
- Fiziki coğrafyanın (iklim, yer şekilleri, su kaynakları) etkisiyle şekillenen yerleşme tipleri.
📚 KPSS İçin Önemli Notlar:
- Yayla Turizmi: Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde yaylacılık faaliyetleri oldukça yaygındır.
- Mezra ve Ağıl: Doğu Anadolu’da hayvancılık faaliyetleri nedeniyle yaygındır.
- Dalyan: Ege ve Akdeniz kıyılarında balıkçılık ekonomisinin göstergesidir.
- Geçici Yerleşmeler: Göçebe kültürünün izlerini taşır.
Yorumlar
Yorum Gönder